Marathi Stories- शब्दमित्र वरुण

A click by: Varun Bhagwat चपळता शिकावी  तर चित्त्याकडून! कधी हा प्राणी फार जास्त सुटलाय (overweight झालाय) किंवा फार वाळलाय (underweight झालाय) असं कधी ऐकिवात आणि पाहण्यात येत नाही. हा कायमच fit! असा हा fit चित्त जेव्हा शिकारीला निघतो तेव्हा तो नजारा बघण्यासारखा असतो. दुसऱ्या बाजूला असतो कळप! नुसता कळप नाही.. दुबळ्या प्राण्यांचा कळप.. हे असे प्राणी ज्यांना बजावलेलं असतं की बाळा कायम कळपात राहा.. म्हणजे तू safe राहशील. कळप सोडू नकोस. हे जंगल फार निष्ठुर आहे. बाळ ऐकतं. कळपात राहू लागतं... कळपाच्या pace नि त्या बाळाचं आयुष्य सरकू लागतं. निवांत.. कळपामध्ये जसे सगळे जण वागतील तसं बाळ पण वागू लागतं. त्यांच्यासोबत मिळेल ते खाऊ लागतं. इकडे छोटा चित्ता मात्र आत्तापर्यंत वडिलांकडून बाळकडू घेऊन independent व्हायला लागलेला असतो. त्याला स्वातंत्र्याची भेट मिळालेली असते, हवं तिथे फिरण्याची मुभा असते.. पण त्या सोबत जबाबदारी आलेली असते हळूहळू स्वतःची शिकार स्वतः मिळवण्याची! मोठा होऊ घातलेला चित्ता आपल्या एका भावंडासह निघतो शिकारीला! इकडे कळप एकमेकांना बांधून थांबलेला असतो आणि वेळ आली की पुढे जात अ...

A Click by: Varun Bhagwat   “एका गावात एक माणूस राहत होता. तो शेती करत असे. खरंतर त्याचं बरं चालू होतं. एकदा त्याच्याकडे काम करायला एक गडी रुजू झाला. या गड्याने एकदा शेतकऱ्याला शेतीसंबंधी काही उपदेश केला. त्या उपदेशामुळे पीक येण्याचं प्रमाण वाढू लागलं. आजूबाजूच्या इतर शेतकऱ्यांच्या तुलनेत हा जास्त पैसे कमवू लागला. आता तो शेतकरी त्या गड्याचा प्रत्येक उपदेश मानू लागला. भरपूर पीक येत होतं. इतकं की गरजेपेक्षा खूप जास्त पैसे त्याच्याकडे येऊ लागले. मग त्या गड्याने त्याला अवैध मार्गाने पैसे   मिळवण्यासाठी प्रोत्साहन दिलं. शेतकऱ्याला जास्त पैशाचं करायचं काय हा प्रश्न होताच. त्याने गड्याचं ऐकलं. खूप पैसे मिळू लागले. साधं घर असणाऱ्या शेतकऱ्याचा मोठ्ठा बंगला झाला. त्या बंगल्यावर त्याने सर्वांना मेजवानीचं आमंत्रण दिलं. अनेक लोक आले. त्याला वाटलं यातल्या काहींना तर आपण बोलावणं पण केलं नाही तरी ते आलेत. खरंतर निमंत्रण नसणारे कोणी सुद्धा आले नव्हते. पण कोणाला तरी कमी लेखायचंच हे जणू त्याने ठरवलंच होतं. एक रामू नावाचा गरीब शेतकरी आला होता. खरंतर त्याला आमंत्रण होतं पण हे याच्या लक्षात नव्हतं....

A Click by: Sushil Ladkat “संकट कसं येतं?” “कसं येत म्हणजे?” “सांग ना.” “सांगता येत नाही.” “काय सांगता येत नाही?” “संकट कसं येईल हे सांगता येत नाही.” “मी जगावर येणारं संकट किंवा unprecedented संकट असल्या संकटांबद्दल बोलत नाहीये.” “मग?” “संकट येऊ शकतं असं वाटत असेल तर किंवा काही काळंबेरं आहे असं वाटत असेल तर काय करू शकतो आपण?” “असं होय. Then reframe your question. थोडक्यात तुला जाणून घ्यायचं आहे की संकटाची चाहूल घेणं म्हणजे काय असतं?” “हं... kind of yes.” “हे बघ असं काहीच वेगळं करू नाही शकत आपण. Alert राहावं लागतं कायम बाकी काही नाही.” “Alert राहायचं म्हणजे काय?” “म्हणजे आजूबाजूला नजर असली पाहिजे. प्रत्येक वेळी आपलाच अनुभव कामी येतो असं नाही. दुसऱ्याच्या अनुभवाने सुद्धा मनुष्य शहाणा होऊच शकतो. किंवा त्याचं निरीक्षण त्याला संकटापासून वाचवू तरी शकतं किंवा सावध तरी करू शकतं. पण हा प्रश्न अचानक का पडला रे तुला?” “अरे दादा काय सांगू, सहज जेव्हा observe करतो तेव्हा जाणवतं आणि मला ना काही माणसांची गंमत वाटते. तोंडावर गोड असतात आणि आत वेगळंच. अशा वेळी काय करायचं, त...

  A Click by: Varun Bhagwat शाळेमध्ये आज सर मुलांशी अनौपचारिक गप्पा मारत होते. सर म्हणाले, “कल्पना करा, तुम्ही रस्त्यातून चालत जाताय... रस्त्यामध्ये मोठ्ठा दगड ठेऊन दिला आहे. तुमचं लक्ष कुठे जाईल?” एक मुलगा खोडीलपणे म्हणाला, “दगड ठेवणाऱ्या माणसाला शोध घेण्याकडे लक्ष जाईल.” सर हसले आणि बोलले, “छान. पण गंमत सोडा. काय दिसेल सांगा पाहू?” मुलं म्हणाली, “दगड.”   “आज अमितच्या शर्टवर डाग पडला होता. मुलांनो त्याच्याकडे पाहताच तुमचं लक्ष कुठे गेलं?” “सर, डागाकडे.”   “उदाहरणं, प्रसंग अनेक आहेत. सगळी गंमत इकडेच आहे. म्हटलं तर दगडापेक्षा रस्ता मोठा आहे. रस्ता दिसायला हवा. पण दिसतो दगड. इतका सुंदर शर्ट अंगावरती आहे, डागापेक्षा शर्ट मोठा आहे. पण लक्ष डागाकडे जातं.” “सर असा दगड दिसला की काढला पाहिजे ना..” “बरोबर... दगड म्हणजे अडचण. आपण ती दूर करावी. स्वत:ला आणि लोकांनाही फायदा होतो.” तेवढ्यात दुसरा मुलगा म्हणाला, “पण सर कधीकधी तो दगड उचलणं अशक्य असतं... अर्थात खूप मोठी अडचण असते जी स्वत: तिथून हलायला तयार नसते. आपण तिथे काहीच करू शकत नसतो. मग करायचं....???” ...

A Click by: Varun Bhagwat रमा आणि शोभा, Psychology शिकणाऱ्या २ मैत्रिणी lecture नंतर जवळच्या restaurant मध्ये गेल्या. थोडंसं पोटात पडल्यावर आज जे lecture झालं त्यासंबंधी दोघींची चर्चा चालू होती. रमा थोडा विचार करत म्हणाली, “Stress ही एक अशी गोष्ट आहे जी दिसत नाही.” शोभा त्यावर बोलली, “खरंय. पण दिसत नसली तरी direct affect करते. पण ना कधीकधी अगदी छोटी गोष्ट असते, पण ती सुद्धा कसा stress create करते हे मात्र मला झेपत नाही.” “छोटी गोष्ट as in?” “अगं रमा, अनेकदा कारण किती फालतू आहे असं दिसतं पण तेवढ्यावरून एखाद्या माणसाचा ताबा सुटतो किंवा he/ she breaks down.” “हं...” “हं काय अगं? थोडासा stress पण bear करता येत नाही का?” “तसं नाहीये ते शोभा.” “मग कसं आहे?” “दिसताना एखादी गोष्ट छोटी दिसते.   पण ती अनेकदा निमित्तमात्र असते. नुसती निमित्तमात्र असते म्हणण्यापेक्षा ना, मला असं वाटतं की प्रत्येकाचं एक सहन करण्याचं limit असतं, the moment you cross that limit, तो माणूस पूर्ण खचतो शोभा.” “तुला नक्की काय म्हणायचंय?” “हे बघ ते limit ओळखता आलं पाहिजे. एखादा काम करतोय म्हणू...

A sketch by: Prasad Joshi कांचन आज घरी आली ते तोंड पाडूनच. वडिलांचं तिच्या एकूण हालचालीकडे लक्ष होतं. पण स्वत:हून ते मुद्दाम काही बोलले नाहीत. त्यांना माहित होतं आज हे घडणार होतं, तिचा चेहरा पडणार होता, तिला थोडं वाईट वाटणार होतं. त्यांनीच तिला काळे काकांकडे पाठवलं होतं.   काळे काका म्हणजे कांचनच्या बाबांचे खूप चांगले मित्र ज्यांना नाटकाची खूप चांगली समज होती. कांचनच्या नुकत्याच झालेल्या नाटकाच्या performance विषयी चर्चा करण्यासाठी बाबांनी तिला योग्य माणसाकडेच पाठवलं होतं. आत ती आपल्याशी बोलण्यासाठी स्वत:च विषय काढेल याची ते वाट बघत होते आणि तिने विषय काढलाच. कांचन वैतागत म्हणाली, “बाबा...” “बोला.” बाबा वाचत असलेलं पुस्तक मिटत म्हणाले. “झाली माझी काळे काकांसोबत meeting.” “मग काय म्हणाले?” “फारच वाट लावतात हो ते.” उगाच न समजल्याचा आव आणत बाबा म्हणाले, “म्हणजे काय गं?” “म्हणजे मला कितीतरी जण ‘छान झालं हं’ वगैरे म्हणत होते आणि यांनी मात्र प्रयोगाची चिरफाड केली.” “थोडक्यात तुम्हाला जमिनीवर आणलं.” “हां, तुम्ही त्यांचीच बाजू घेणार.” “तसं नाही बाळा. पण कोणीतरी असलंच ...

A click by: Varun Bhagwat खूप मोठे आणि यशस्वी उद्योगपती सुरंजन यांना नुकतच एक award मिळालं होतं.   त्याप्रित्यर्थ त्यांचा interview चालू होता. interviewer अजित चे प्रश्नांवर प्रश्न चालू होते. त्याला सुरंजन फार सुरेख उत्तरं देत होते. “सर्वांनीच बोध घ्यावा असे तुमचे विचार आहेत sir.” अजित म्हणाला. सुरंजन फक्त हसले. “सर, तुम्ही यशाच्या ज्या शिखरावर सध्या आहात तिथून सगळीकडे बघताना कसं वाटतंय? सगळं आता फार सोपं वाटत असेल नाही?” “बिलकुल नाही.” अजितला उत्तर अनपेक्षित होतं. तो म्हणाला, “तुम्हाला रोखणारा कोण आहे? तुम्ही top वर आहात असं म्हणायला हरकत नाहीये.” “Top वगैरे फार तात्पुरतं असतं.” “As in?” “आपण कोणत्याही शिखरावर पोहोचलो तरी कोणतीच गोष्ट casually घेऊन चालत नाही. तू म्हणतोस तसं so called यशाच्या शिखरावर असताना तर मुळीच नाही. You need to be alert all the time. कोणालाच कमी लेखायचं नाही.” “ते तर खरंय सर.” “खूप खरंय. माझ्या उद्योगाच्या कारकिर्दीच्या सुरुवातीलाच मी हा धडा शिकलो की Never take anyone and anything for granted. हे ही शिकलो की दुसऱ्याच्या अनुभवावरूनही आपण ...